Gerard Kemkers over de parallel tussen topsport en het bedrijfsleven

Gastblog geschreven door Anniek Ottens

Sommigen kennen hem als de voormalig topschaatser die in 1988 brons behaalde tijdens de Olympische spelen in Calgary; anderen als de voormalig topcoach van schaatsers Ireen Wüst en Sven Kramer. Vandaag de dag werkt Gerard Kemkers als manager topsport en talentontwikkeling bij FC Groningen. Topsport, coaching en talentontwikkeling zijn de thema’s waar Gerard Kemkers doorgaans mee wordt geassocieerd en waar hij ook op 21 september over komt spreken, tijdens het symPOsium Druk met Werkgeluk. Voorafgaand aan het symposium spraken we met Gerard.

Van topcoach naar manager topsport

Na jaren langs de baan te hebben gestaan als topcoach van uiteenlopende schaatsers, was het twee jaar geleden tijd voor een nieuwe uitdaging. Gerard werd met open armen verwelkomd bij FC Groningen als manager topsport en talentontwikkeling. “Ik ben vanuit die rol vanaf de eerste dag betrokken bij de ontwikkeling van het topsportzorgcentrum in Groningen.” Het centrum, dat verrijst op Sportpark Corpus den Hoorn, wordt een plek waar topsport, vitaliteit, topzorg, kennis, ondernemen en een gezonde maaltijd met elkaar worden verbonden. “Daarnaast heb ik de kans gekregen om te kijken waar binnen FC Groningen ruimte is voor verbetering, vernieuwing en doorontwikkeling. Een uitdagende rol, die je met besef voor het verleden moet uitvoeren. Je kunt niet zomaar een organisatie binnenwandelen en er de bezem doorhalen. Mensen zijn gewend om op een bepaalde manier te werken. Tegelijkertijd is stilstand achteruitgang, ook en zeker in een organisatie als FC Groningen. Zodra je in de ruststand komt, sta je spreekwoordelijk al 1-0 achter en ben je te laat om de volgende wedstrijd te winnen. Bij FC Groningen mag ik mensen een spiegel voorhouden en helpen om op een andere manier te denken en te kijken naar topsport. Een rol waar we allemaal langzaam aan moeten wennen, maar waarvoor de club alle credits verdiend. Uit eigen ervaring weet ik als geen ander dat je op een gegeven moment in je eigen bubbel zit. Dan is het prettig om met iemand te kunnen sparren die je helpt om eens een andere kant op te kijken. Die positie mag ik bij FC Groningen vervullen. Zeer divers en uitdagend.”

Organisatie- en cultuurontwikkeling

Dat betekent niet dat Kemkers direct betrokken is bij de (coaching van) de spelers. “Het is een veelvoorkomend misverstand dat ik de spelers van FC Groningen coach. Natuurlijk spreek ik ze met enige regelmaat, maar ik ben er voornamelijk voor de schil daaromheen: de coaches, begeleiders en medewerkers van FC Groningen die de sporters begeleiden. Zo help ik ze bij het aanbrengen van structuur en het in beweging zetten van FC Groningen als organisatie, zodat het kan meebewegen in een veranderende markt. Natuurlijk met als uiteindelijke doel dat we een cultuur en organisatie creëren waarin sporters meer kansen krijgen.”

Van talent kopen naar talent opleiden

Een van de belangrijke veranderingen in het denkproces van FC Groningen, is de verschuiving van talent kopen naar talent ontwikkelen. “Van oudsher zijn we gewend om goede spelers aan te kopen. We zijn nu ongeveer twee jaar bezig om een ander pad in te slaan. Met het programma ‘Talent op één’ begeleiden we talentvolle voetballers intensiever en leiden we ze beter en vooral breder op, zodat de kans op doorstromen naar het betaald voetbal groter wordt. Ik verwacht daarbij ook meer ‘eigenaarschap’ van de voetballers zelf.” Het oorspronkelijke doel van het programma is ervoor te zorgen dat de eerste selectie van FC Groningen in 2018 voor vijftig procent bestaat uit eigen opgeleide spelers. “Dat maakt dat er meer focus op en aandacht voor de spelers in onze jeugdopleiding is, als ook een andere positie van de coaches in de opleiding. Prestaties door ontwikkeling is een nieuw thema.”, aldus Gerard. “Ik mag, samen met een aantal collega’s, mijn licht laten schijnen over de manier waarop wij opleiden.”

Het ‘Talent op één programma’ dwingt FC Groningen op een andere manier te kijken naar talent, ontwikkelen en opleiden. “Vroeger dachten we dat de ontwikkeling van jeugdspelers het gevolg was van prestatie; we gingen er vanuit dat de jonge spelers zich wel ontwikkelden als we als club maar zouden presteren. Maar als we de spelers van de toekomst zelf willen opleiden, moeten we het omdraaien: jonge, individuele spelers opleiden om ze uiteindelijk in een team samen te brengen waar ze kunnen presteren en hun opgedane kennis in de praktijk kunnen brengen. Door meer jonge voetballers op te leiden tot topsporters – en dat niet alleen op en rond het stadion te doen, maar ook de thuissituatie daarin mee te nemen – , streven we naar een unieke positie in de voetbalwereld.

Druk met werkgeluk

Tijdens het symPOsium Druk met Werkgeluk trekt Kemkers de parallel tussen de (top)sport en het bedrijfsleven. Veel zaken die voor de topsport gelden, gelden namelijk ook voor het bedrijfsleven – en andersom is het bedrijfsleven een zeer interessante inspiratiebron voor de topsport. “In mijn functie bij FC Groningen heb ik de mogelijkheid om in beide werelden rond te kijken. Met het TopsportZorgCentrum is er straks bovendien een platform om de kruisbestuiving tussen die werelden te stimuleren. Daarin willen we ook het onderwijs betrekken, dat eveneens een belangrijke bron van kennis is voor ons programma. Bepaalde onderdelen van de gedachte dat je jarenlang, van basisschool tot universiteit, wordt klaargestoomd voor de praktijk, willen we omzetten naar het opleiden van onze jonge voetballers. Met behulp van maatwerk lesvormen, leerlijnen en oefenstof stomen we ze klaar voor de eerste selectie.

Ben je nieuwsgierig welke belangrijke lessen over talentontwikkeling, coaching en samenwerken Gerard Kemkers heeft voor het bedrijfsleven? Meld je dan gauw aan voor het symPOsium Druk met Werkgeluk op 21 september.